Sinh Học lớp 12 - Chương 1 - Bài 30: Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể - Học Hay


Đăng bởi Trúc Vy | 26/07/2021 | 939
Sinh Học lớp 12 - Chương 1 - Bài 30: Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể - Học Hay

Video Sinh Học Lớp 12 - Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể - HocHay

Sinh Học Lớp 12 - Quần thể sinh vật và mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thểS

Quần thể sinh vật và quá trình hình thành quần thể

Khái niệm quần thể

Quần thể sinh vật là tập hợp các cá thể trong cùng một loài, cùng sinh sống trong một khoảng không gian xác định, vào một thời điểm nhất định. Các cá thể trong quần thể có khả năng giao phối tự do với nhau để sinh sản tạo thành những thế hệ mới.

Ví dụ : Các tập hợp cá thể sau đây là quần thể :

  • Trâu ở khu bảo tồn Yokđôn

  • Sen trong đầm

  • Quần thể ngựa vằn

Quá trình hình thành quần thể

Đầu tiên những cá thể cùng loài đến môi trường sống mới; những cá thể nào không thích nghi với điều kiện sống mới sẽ bị tiêu diệt hay di cư đến nơi khác. Những cá thể còn lại sẽ gắn bó chặt chẽ với nhau thông qua các mối quan hệ sinh thái, dần dần thành quần thể ổn định, thích nghi với điều kiện ngoại cảnh.

Các mối quan hệ giữa các cá thể trong quần thể

Quan hệ hỗ trợ

Là mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài hỗ trợ lẫn nhau trong các hoạt động sống như: tìm thức ăn, chống kẻ thù, sinh sản… đảm bảo cho quần thể thích nghi với môi trường sống.

Quan hệ hỗ trợ đảm bảo cho quần thể tồn tại ổn định, khai thác tối đa nguồn sống của môi trường, tăng khả năng sống sót và sinh sản của cá thể.

Ví dụ:

  • Báo hỗ trợ nhau săn mồi

  • Hỗ trợ cùng loài ở thực vật

Quan hệ cạnh tranh

Xuất hiện khi các cá thể tranh giành nhau thức ăn, nơi ở, ánh sáng và các nguồn sống khác, con đực tranh giành con cái… Nhờ có cạnh tranh mà số lượng và sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp, đảm bảo sự tồn tại và phát triển của quần thể.

Ví dụ:

  • Cạnh tranh thức ăn

  • Cạnh tranh ánh sáng ở thực vật

Ý nghĩa của các mối quan hệ trong quần thể

Quan hệ hỗ trợ và cạnh tranh trong quần thể là các đặc điểm thích nghi của sinh vật với môi trường sống, đảm bảo sự tồn tại và phát triển hưng thịnh :

Quan hệ hỗ trợ mang lại lợi ích cho các cá thể, các cá thể khai thác được tố ưu nguồn sống của môi trường, các con non được bố mẹ chăm sóc tốt hơn, chống chọi với điều kiện bất lợi của tự nhiên và tự vệ tránh kẻ thù tốt hơn,... Nhờ đó mà khả năng sống sót và sinh sản của những cá thể tốt hơn.

Nhờ có cạnh tranh mà số lượng và sự phân bố của các cá thể trong quần thể duy trì ở mức độ phù hợp giúp cho loài phát triển ổn định. Cạnh tranh giữa các cá thể dẫn tới sự thắng thế của các cá thể khỏe và đào thải các cá thể yếu, nên thúc đẩy quá trình chọn lọc tự nhiên.

Bài tập trắc nghiệm

Câu 1: Quần thể là một tập hợp cá thể

A. Cùng loài, sống trong 1 khoảng không gian xác định, có khả năng sinh sản tạo thế hệ mới

B. Khác loài, sống trong 1 khoảng không gian xác định vào một thời điểm xác định

C. Cùng loài, cùng sống trong 1 khoảng không gian xác định, vào một thời điểm xác định

D. Cùng loài, cùng sống trong 1 khoảng không gian xác định, vào một thời điểm xác định, có khả năng sinh sản tạo thế hệ mới

Câu 2: Một số cây cùng loài sống gần nhau có hiện tượng rễ của chúng nối với nhau (liền rễ). Hiện tượng này thể hiện mối quan hệ 

A. Cạnh tranh cùng loài

B. Hỗ trợ khác loài

C. Cộng sinh

D. Hỗ trợ cùng loài

Câu 3: Tập hợp sinh vật nào sau đây là quần thể sinh vật?

A. Những cây cỏ sống trên đồng cỏ Ba Vì

B. Những con cá sống trong Hồ Tây

C. Những con tê giác một sừng sống trong Vườn Quốc gia Cát Tiên

D. Những con chim sống trong rừng Cúc Phương

Câu 4: Quá trình nào sau đây xảy ra do sự trùng lặp ổ sinh thái giữa các loài và kết quả cuối cùng sẽ làm thu hẹp ổ sinh thái của mỗi loài? 

A. Cạnh tranh cùng loài. 

B. Cạnh tranh khác loài. 

C. Cộng sinh giữa hai loài.  

D. Sự phân tầng trong quần xã.

Câu 5: Khi nói về mối quan hệ giữa các cá thể cùng loài, điểu nào sau đây không đúng? 

A. Khi mật độ cá thể quá cao và nguồn sống khan hiếm thì sự hỗ trợ cùng loài giảm.

B. Cạnh tranh cùng loài giúp duy trì ổn định số lượng cá thể của quần thể cân bằng với sức chứa của môi trường.

C. Hỗ trợ cùng loài làm tăng hiệu quả khai thác nguồn sống của quần thể.

D. Sự gia tăng mức độ cạnh tranh cùng loài sẽ làm tăng tốc độ tăng trưởng của quần thể. 

Đáp án:

1. D

2. D

3. C

4. B

5. D

#sinhhoc12 #sinhhoclop12 #lythuyetsinhhoc12 #lythuyetsinhhoclop12 #tracnghiemsinhhoc12 #sinhhocnanghoc12 #onthisinhhoc #hochay

Xem thêm:


Công ty CP Giáo Dục Học Hay

Giấy phép kinh doanh số: 0315260428

Trụ sở: 145 Lê Quang Định, phường 14, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh

Điện thoại: 028 3510 7799

TRUNG TÂM HỌC TIẾNG ANH ONLINE, TIẾNG ANH GIAO TIẾP, LUYỆN THI TOEIC, IELTS - CHI NHÁNH CÔNG TY CỔ PHẦN GIÁO DỤC HỌC HAY

Giấy phép kinh doanh số: 0315260428-001

Văn phòng: Lầu 3, 145 Lê Quang Định, phường 14, quận Bình Thạnh, thành phố Hồ Chí Minh.

Điện thoại: 0896 363 636

Email: lienhe@hochay.com - hochayco@gmail.com

Mạng xã hội HocHay - Giấy phép MXH số 61/GP-BTTTT ngày 19/02/2019